Trang chủ Giới thiệu Tiểu sử Mạc Đĩnh Chi

Mạc Đĩnh Chi - Hoa sen trong giếng ngọc

13/11/2014
Năm 1304, đời vua Trần Anh Tông, Mạc Đĩnh Chi đi thi, đỗ trạng nguyên. Nhưng khi vào chầu, vua thấy người ông nhỏ bé, lại xấu xí, nên không muốn cho ông đỗ đầu. Biết ý, ông đã làm bài "Ngọc tính liên phú" (Hoa sen nơi giếng ngọc), tự ví mình như loài hoa sen hiếm quí, đề cao trí tuệ và phong thái cao quý, song không muốn a dua với người tầm thường chỉ để mong cho đời biết đến. Vua đọc xong khen là kiệt tác mới cho đậu Trạng nguyên và tin dùng!

Bài phú được viết bằng chữ Hán, có đoạn viết:
                                                ....Tử phi ái liên chi quân tử gia !
                                                   Ngã hữu dị chủng, tàng chi tụ gian.

                                                   Phi đào lý chi thô tục; phi mai trúc chi cô hàn
                                                  Phi tăng phòng chi cẩu kỷ; phi Lạc thổ chi mẫu đơn
                                                  Phi Đào lệnh đông ly chi cúc; phi linh quân cửu uyển chi lan
                                                  Nãi thái hoa phong đầu ngọc tỉnh chi liên….


                                 Nghĩa là:
                                                 Anh cũng là người quân tử ưa hoa sen đó chăng ?
                                                 Ta có giống lạ trong ống áo này.

                                                Chẳng phải như đào trần, lý tục; chẳng phải như trúc cỗi, mai gầy
                                                Cẩu kỷ phòng tăng khó tránh; mẫu đơn đất Lạc nào bì
                                                Giậu đào lệnh cúc sao ví được; vườn Linh quân lan sá kể gì.
                                                Ấy là giống sen giếng ngọc ở đầu núi Thái Hoa đây!…

                                                                                                                                         (Phan Võ)
        Ông dùng hình tượng một bông sen sinh ra trong giếng ngọc ở núi Hoa Sơn do một vị đạo sĩ kỳ dị hái mang xuống cõi trần. Hoa sen vốn thanh cao, không hoa nào sánh được, tuy gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn; vả lại sen này lại trồng trong giếng ngọc nữa thì càng cao quý biết bao. Ông như sen, dù có phải ở vào hoàn cảnh ô trọc thế nào thì cũng vẫn giữ thanh cao, huống chi ở phải vào một thời tốt đẹp, vua công minh chính trực thì ông càng cao quý biết mấy. Sen quý nhưng phải có người sành mới biết thưởng thức.
         Bài phú nổi tiếng bao đời không chỉ cho ta thấy tài năng, mà trước hết  thấy được cốt cách cao quý của cụ Mạc Đĩnh Chi !

Đánh giá:
Tổng số điểm của bài viết là: 3/5 trong 2 đánh giá
Chia sẻ: